Branża windykacyjna w Polsce jest w ciągłym rozwoju. Za jej początki uznaje się lata 90. To właśnie wtedy na rynku pojawiły się pierwsze firmy, które profesjonalnie zajęły się odzyskiwaniem długów osób fizycznych i prawnych oraz odkupowaniem wierzytelności. Wpływ na te zmiany miał rozwój bankowości w naszym kraju i rosnące długi Polaków.
Przełom nastąpił w roku 1995. To wtedy weszła w życie nowa ordynacja podatkowa, zgodnie z którą firmy windykacyjne mogły skupować już nie tylko długi przedsiębiorstw państwowych, ale również tych prywatnych. Od roku 2001 dostawcą długów, które mogły przejmować firmy windykacyjne, stały się przedsiębiorstwa telekomunikacyjne. W kolejnych latach popyt na takie usługi wzrósł praktycznie w każdym sektorze rynku.
Nie da się ukryć, że początki nie były łatwe. Odbiór windykatorów był negatywny, bo wiele kwestii nie było jeszcze uregulowanych prawnie. W większości przypadków usługi firmy windykacyjnej znacznie wpływały na zły wizerunek – windykatorzy stosowali nieetyczne mechanizmy odzyskiwania przeterminowanych należności. Nagabywania dłużników, straszenie ich sądem, nękanie, podawanie informacji do publicznego dostępu to codzienne praktyki, jakie wtedy stosowano. Na czele praw dłużników stał wtedy GIODO, instytucja, która skarżyła windykatorów przede wszystkim za upublicznianie danych osobowych.
Wiele zmieniło się, kiedy największe firmy windykacyjne stworzyły jeden wspólny kodeks etyki zawodowej, a liczne praktyki zostały opatrzone sankcjami prawnymi. Głównym działaniem windykatorów w pierwszym kontakcie z dłużnikiem stała się tzw. windykacja miękka, która wiedzie również prym współcześnie.
Dzisiaj działalność firm windykacyjnych jest postrzegana pozytywnie, a współpraca wierzycieli z windykatorami jest podstawą w odzyskiwaniu należności. Pracę windykatorów doceniają też sami dłużnicy. W ramach windykacji polubownej udaje się dojść do porozumienia i wypracować korzystny dla obu stron schemat spłaty powstałego zobowiązania. Negocjacje z windykatorem i mediacje pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem dają podstawy do rozłożenia długu na raty czy zaprzestania naliczania kolejnych odsetek. W efekcie, wierzyciel odzyskuje swoją należność, a płynność finansowa dłużnika nie zostaje zachwiana.
Prognozy
Dług Polaków wzrasta, zwiększa się też liczba dłużników. Dane na koniec marca 2016 roku są niepokojące. Okazuje się, że łączna wartość zadłużenia obywateli naszego kraju wynosi 42,76 mln złotych. Zadłużonych jest ponad 2 mln Polaków. Wartości te zwiększają się o średnio 5% w skali każdego kwartału.
O ile jeszcze do niedawna, firmy, które zmagają się z masowymi zadłużeniami swoich klientów czy biznesowych kontrahentów, starały się walczyć z odzyskaniem należności samodzielnie – na przykład poprzez organizowanie działów windykacyjnych, tak dzisiaj rozwija się outsourcing. Polega on na kierowaniu tych spraw zewnętrznych firmom windykacyjnym. Te reprezentują wtedy wierzyciela albo w ogóle kupują długi i starają się go odzyskać już jako własny. To trend rynków z Zachodu i właśnie taka strategia zarządzania zadłużeniami jest dzisiaj w Polsce rozwijana na szeroką skalę.